Czwarty, najstarszy, kodeks Majów jest autentykiem
8 września 2016, 09:58Kodeks Grolier, majański dokument opisujący m.in. ruchy Wenus, okazał się autentykiem. Tym samym ta wyjątkowa księga jest najstarszym znanym dokumentem pisanym Ameryki i jednym z zaledwie czterech znanych nam kodeksów.
Polskie NCBJ udoskonala produkcję pierwiastków promieniotwórczych dla medycyny
8 czerwca 2017, 08:12Naukowcy z NCBJ przedstawili obiecujące wyniki badań nad otrzymywaniem materiału tarczowego do akceleratorowej produkcji technetu-99m – jednego z ważniejszych dla medycyny nuklearnej izotopów promieniotwórczych. Ich praca ukazała się w czerwcowym numerze czasopisma Applied Radiation and Isotopes.
Najstarsze drewniane narzędzie neandertalczyków z Europy Południowej
4 kwietnia 2018, 09:54Na stanowisku archeologicznym Aranbaltza w Kraju Basków znaleziono najstarsze drewniane narzędzie, wykonane przez neandertalczyków z Europy Południowej.
Tylko co trzydzieste dziecko rusza się tyle, ile powinno
2 listopada 2018, 14:07Tylko 3% dzieci rusza się każdego dnia tyle, ile wynosi zalecany poziom aktywności fizycznej. Brytyjski naczelny lekarz kraju zaleca, by ludzie w wieku 5–18 lat mieli każdego dnia co najmniej 60 minut od umiarkowanej do intensywnej aktywności fizycznej.
Podczas badania zawartości świątynnego magazynu odkryto ozdoby średniowiecznej lektyki dla bóstw
10 lipca 2019, 05:18W grudniu zeszłego roku w magazynie świątyni Kitano Tenmangū w Kioto odkryto średniowieczne ozdoby z miedzi do lektyki/palankinu bóstw (mikoshi). Podczas festiwalu Kitano Matsuri, który Japończycy mają nadzieję "wskrzesić", mikoshi pełniło rolę prowizorycznej świątyni. Natrafiono na 3 pasy z motywem kwiatowym (5x35 cm) oraz motyle o wymiarach 9x15 cm. Są one wstępnie datowane na okres między końcem XII a początkiem XIV w. Należą więc do jednych z najstarszych w Kraju Kwitnącej Wiśni.
Senet – starożytna gra, która zmieniła się ze zwykłej rozrywki w symbol z Księgi Umarłych
19 lutego 2020, 12:49Senet to starożytna egipska gra planszowa sprzed około 5000 lat z czasów pierwszej dynastii, która rządziła w Egipcie. Nie znamy jej reguł, ale wiemy, że była rozgrywana na planszy o rozmiarach 3 na 10 pól. Na planszy przesuwany był zestaw pionów, a o ruchu decydował rzut specjalnych dwustronnych patyczków
Odkryto zaskakujące zjawisko: oceany absorbują mniej CO2, gdy spada jego emisja
4 czerwca 2020, 09:08Oceany są tak czułe na poziom dwutlenku węgla w atmosferze, że zmniejszenie jego emisji szybko prowadzi do mniejszego pochłaniania go przez wodę. Autorzy najnowszych studiów uważają, że w bieżącym roku oceany pochłoną mniej CO2, gdyż w związku z epidemią COVID-19 ludzkość mniej go wyemitowała.
Majowie zbudowali pierwszy na półkuli zachodniej system filtracji wody
9 listopada 2020, 14:39Zbudowane przez Majów Tikal to jedno z najwspanialszych starożytnych miast obu Ameryk. Znane jest ze swoich pałaców i świątyń. Teraz w jednym z największych zbiorników wody w Tikal naukowcy odkryli wulkaniczny minerał, który filtruje wodę usuwając z niej mikroorganizmy i inne zanieczyszczenia
W Izraelu znaleziono zaginione ogniwo rozwoju pisma alfabetycznego?
20 kwietnia 2021, 12:22Inskrypcja odkryta na fragmencie naczynia sprzed 3500 lat może być zaginionym ogniwem w rozwoju pisma alfabetycznego. Zabytek znaleziony w 2018 roku w starożytnym kananejskim mieście Lachisz – obecnie Tel Lachisz w Izraelu – wskazuje również, że pismo alfabetyczne pojawiło się w Kanaanie wcześniej niż sądzono.
Pandemia Czarnej Śmierci nie była tak śmiercionośna, jak się uważa
11 lutego 2022, 13:06Czarna Śmierć (1347–1352) uznawana jest za największą pandemię w historii. Była to pierwsza fala drugiej – po Dżumie Justyniana – pandemii dżumy. Obecnie uważa się, że zabiła ona nawet do 50% mieszkańców Europy. Jednak autorzy nowych badań, w których brali udział polscy naukowcy z UJ, PAN, UAM i Uniwersytetu Białostockiego, twierdzą, że pandemia nie była tak śmiercionośna, jak się ją obecnie przedstawia.
